Người bệnh tiểu đường nên tập thể dục trước hay sau ăn?

Sức khỏe & lối sống

Tập thể dục là một phần không thể thiếu trong quản lý bệnh tiểu đường, đặc biệt là ở những người mắc đái tháo đường type 2. Tuy nhiên, việc tập thể dục trước ăn hay sau ăn để đạt hiệu quả kiểm soát đường huyết tối ưu là một vấn đề gây nhiều tranh luận? Bài viết này sẽ phân tích để giúp cô chú anh chị hiểu rõ hơn về vấn đề này.

1. Cơ chế điều hòa đường huyết trong khi vận động

Glucose sẽ được các cơ sử dụng làm nguồn năng lượng chính khi vận động thể lực. Điều này xảy ra thông qua hai con đường:

Glucose huyết tương (glucose lưu hành trong máu)

Glycogen cơ (dự trữ glucose trong cơ)

Ở người bình thường, insulin giúp vận chuyển glucose vào tế bào cơ. Còn với những người bệnh tiểu đường type 2 do đề kháng insulin nên việc sử dụng glucose sẽ bị hạn chế. Tuy nhiên việc vận động thể lực kích hoạt con đường vận chuyển glucose độc lập với insulin thông qua hoạt hóa AMPK (AMP-activated protein kinase) nên sẽ giúp cải thiện việc sử dụng glucose ở mô cơ.

2. Tập trước ăn: ưu điểm và nguy cơ

Ưu điểm:

Tăng nhạy cảm insulin: một số nghiên cứu cho thấy tập thể dục lúc bụng đói (trước ăn) làm tăng độ nhạy insulin mạnh hơn so với tập sau ăn, do cơ thể sử dụng mỡ nhiều hơn và giảm lượng insulin cần thiết.

Huy động mỡ tốt hơn: một yếu tố quan trọng trong việc điều trị tiểu đường type 2 đó chính là việc kiểm soát cân nặng do làm tăng quá trình oxy hóa acid béo khi tập thể dục trước ăn.

Giảm glucose nền: nếu vận động nhẹ trước ăn có thể giúp hạ glucose nền hiệu quả đối với những người có đường huyết đói cao.

Nguy cơ:

Tăng nguy cơ hạ đường huyết: khi bụng đang đói nếu tập thể dục thì rất có thể làm hạ glucose máu quá mức, nhất là ở người dùng insulin hoặc thuốc kích thích tiết insulin (sulfonylureas).

Giảm hiệu suất tập luyện: nhiều người cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi khi tập lúc chưa ăn, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng vận động.

Không phù hợp với bệnh nhân có biến chứng tim mạch: với những người có bệnh mạch vành, loạn nhịp hoặc suy tim thì việc hạ đường huyết trong khi tập rất nguy hiểm.

3. Tập sau ăn: lợi ích từ việc “đi bộ sau ăn 30 phút”

Với việc tập thể dục sau ăn có tác dụng kiểm soát đường huyết nhất là khoảng 30-90 phút sau bữa ăn sau ăn rất hiệu quả. Một nghiên cứu năm 2016 trên tạp chí Diabetologia cho thấy: việc đi bộ nhẹ sau mỗi bữa ăn 10-15 phút có thể làm giảm đáng kể mức glucose ở người đái tháo đường type 2 so với việc đi bộ liên tục 30 phút ở những thời điểm khác trong ngày.

Đi bộ sau ăn 10-15 phút giúp giảm đáng kể mức glucose ở người đái tháo đường type 2

Ưu điểm:

Kiểm soát glucose sau ăn: vận động giúp cơ bắp hấp thu glucose từ máu, làm giảm nguy cơ tăng đường huyết sau ăn – yếu tố chính gây biến chứng vi mạch.

Giảm biến động đường huyết: ổn định glucose sau ăn giúp làm phẳng đường cong glucose, giảm stress oxy hóa và tổn thương mạch máu.

Ít nguy cơ hạ đường huyết hơn: đặc biệt khi ăn đầy đủ carbohydrate trước vận động, nguy cơ hạ đường huyết giảm rõ rệt so với tập lúc đói.

Phù hợp với người lớn tuổi: những người lớn tuổi hoặc có tiền sử tim mạch, thường dễ chịu và an toàn hơn nếu vận động sau khi ăn nhẹ.

Lưu ý:

Cường độ vận động: sau ăn nên chọn bài tập cường độ nhẹ đến vừa như đi bộ, yoga hoặc đạp xe chậm. Tránh tập nặng ngay sau ăn gây khó tiêu, chuột rút dạ dày. Bắt đầu tập sau ăn 30 phút là thời điểm lý tưởng khi mà đường huyết đang tăng.

4. So sánh: trước ăn với sau ăn

Tiêu chí

Tập Trước Ăn

Tập Sau Ăn

Hiệu quả giảm glucose nền

Tốt

Trung bình

Hiệu quả kiểm soát glucose sau ăn

Thấp

Rất tốt

Nguy cơ hạ đường huyết

Cao (nếu dùng insulin/sulfonylurea)

Thấp

Cảm giác khi tập

Có thể mệt, chóng mặt

Thoải mái hơn

Phù hợp với ai?

Người trẻ, béo phì, không dùng insulin

Người cao tuổi, có tiền sử hạ glucose, dùng thuốc

5. Khuyến nghị thực tiễn cho người bệnh

Từ các bằng chứng trên, có thể đưa ra một số khuyến nghị lâm sàng:

Đối với mục tiêu là giảm đường huyết sau ăn thì đi bộ nhẹ 15–30 phút sau mỗi bữa ăn là lựa chọn tốt và an toàn.

Nếu mục tiêu là giảm cân và tăng nhạy cảm insulin: có thể tập lúc bụng đói, nhưng cần theo dõi đường huyết chặt chẽ, đặc biệt nếu dùng thuốc.

Luôn đo đường huyết trước và sau tập, đặc biệt trong giai đoạn đầu thay đổi thói quen vận động.

Đo đường huyết trước và sau tập để có thể kiểm soát tốt hơn chế độ tập luyện phù hợp

Cá thể hóa chương trình vận động, phù hợp với độ tuổi, tình trạng tim mạch, mức glucose nền và loại thuốc đang sử dụng.

Kết Luận

Không có một “câu trả lời đúng tuyệt đối” cho mọi bệnh nhân. Việc nên tập thể dục trước ăn hay sau ăn còn phụ thuộc vào mục tiêu điều trị, tình trạng chuyển hóa, và thuốc đang dùng. Tuy nhiên, theo xu hướng hiện nay, tập thể dục sau ăn – đặc biệt đi bộ sau bữa tối – được xem là lựa chọn an toàn, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả kiểm soát glucose sau ăn rõ rệt.

Hãy duy trì hoạt động thể lực đều đặn mỗi ngày, không quá lo lắng về thời điểm, vì tập đều đặn luôn tốt hơn là không tập.

6. Tham khảo thêm sản phẩm Tiểu Đường An – sự tổng hòa giữa sâm Lai Châu và các loại dược liệu quý

Ngoài giữ một chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh thì người bệnh tiểu đường nên tham khảo thêm sản phẩm Tiểu Đường An của công tyTNHH Vườn Sinh Thái Quốc Bảo Việt Nam.

Thành phần của Tiểu Đường An bao gồm các loại dược liệu quý như sâm Lai Châu, cỏ lạc tiên, rễ cây dâu, cỏ voi tím, đông trùng hạ thảo, nấm linh chi, cây ba chẽ, cây đài bi, cây nàng nàng và các loại dược liệu khác.

Đây là sản phẩm thực sự có hiệu quả với người bệnh tiểu đường, những người có mong muốn khỏi hẳn bệnh tiểu đường, trở lại cuộc sống bình thường như trước khi bị bệnh.

Khi người bệnh tiểu đường sử dụng sản phẩm Tiểu Đường An kết hợp với một chế độ ăn uống, sinh hoạt, lối sống, công việc lành mạnh trong vòng 3 - 4 tháng, bệnh tiểu đường hoàn toàn có thể khỏi hẳn.

tieu-duong-an-san-pham-danh-rieng-cho-nguoi-benh-tieu-duong
Tiểu Đường An - sản phẩm dành riêng cho người bệnh tiểu đường.

Sản phẩm hiện đã được niêm yết trên Website chính thức của Công ty TNHH Vườn Sinh Thái Quốc Bảo Việt Nam www.tieuduongan.vn và có mặt tại cửa hàng ở Hà Nội cùng một số điểm phân phối bán lẻ trên toàn quốc.

Quý anh chị, cô chú bị bệnh tiểu đường, mong muốn khỏi hẳn bệnh tiểu đường có thể liên hệ để được tư vấn và mua sản phẩm theo thông tin: 

Website: www.tieuduongan.vn

Địa chỉ cửa hàng tại Hà Nội: C08-41 KĐT Geleximco Dương Nội - Hà Đông - Hà Nội

Hotline: 0982.186.783

Vì 1 Việt Nam tươi đẹp - Mong những điều tốt lành đến với người bệnh tiểu đường!
Vì người bệnh tiểu đường thực sự cần - Xin sẵn lòng phụng sự!
CEO Trần Bình - Samhoanglienson.vn

Gửi câu hỏi tư vấn

;